Μούδρος

Μεγάλος παράλιος οικισμός (υψόμ. 10 μ., 1.039 κάτ.) της Λήμνου. Βρίσκεται στα ανατολικά παράλια του ομώνυμου όρμου και στα ανατολικά του νησιού. Αποτελεί έδρα του ομώνυμου δήμου του νομού Λέσβου. Κόλπος του M. Κόλπος της νότιας ακτής της Λήμνου, ανάμεσα στα ακρωτήρια Κουμπί και Βελανίδι, που εισχωρεί βαθιά προς τα Β και σχηματίζει το ομώνυμο φυσικό λιμάνι. Το στόμιο του κόλπου φράζεται από υφάλους και το μικρό νησί Αλόγα. Στον κόλπο του Μ. οι Γερμανοί είχαν τοποθετήσει μια ειδική κατασκευή, προκειμένου να προστατεύει, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, τα καράβια και τα υποβρύχια, ενώ λίγο αργότερα ανακάλυψαν ότι το μεταλλικό πλέγμα είχε γεμίσει μύδια. Στη σύγχρονη εποχή αυτή η ανακάλυψη αξιοποιείται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, αφού έχει δημιουργηθεί στην περιοχή μια μεγάλη οστρακοκαλλιέργεια, τα προϊόντα της οποίας εξάγονται σε ολόκληρη την Ελλάδα. Ο κόλπος και το λιμάνι του Μ. αποτέλεσαν ορμητήριο του Ελληνικού στόλου στους Βαλκανικούς πολέμους και καταφύγιο του συμμαχικού στόλου στον A’ Παγκόσμιο πόλεμο. Στους πολέμους, εξάλλου, του 1912, ξεκίνησε από τον κόλπο του Μ. ο ελληνικός στόλος, με αρχηγό τον ναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη και σε ναυμαχία που ακολούθησε κατόρθωσε να εμποδίσει τον τουρκικό στόλο να εξέλθει από τα Στενά των Δαρδανελίων. Στις 5 Ιανουαρίου 1913 διεξήχθη, έξω από τον κόλπο του Μ., η ναυμαχία της Λήμνου, κατά τη διάρκεια της οποίας η τουρκική πλευρά υπέστη σοβαρή ήττα. Τέλος, στις 30 Οκτωβρίου 1918, υπεγράφη στον Μ. η συνθήκη ανακωχής μεταξύ της Αντάτ (τις συμμαχικές δυνάμεις εκπροσωπούσε ο βρετανός αντιναύαρχος Arthur Calthorp) και των Τούρκων.